เที่ยววัด..ชมวัง ลพบุรี

ใกล้เข้ามาแล้วสำหรับงานบุญประเพณีที่มีความสำคัญ นั่นคือ การตักบาตรเทโวฯ ในวันออกพรรษาซึ่งหลายสถานที่ทั่วไทยต่างร่วมใจสืบสานงานบุญ

ลพบุรี เมืองที่มีมนต์เสน่ห์ พร้อมด้วยสถานที่ท่องเที่ยวทางธรรมชาติ ความงดงามของวัฒนธรรมประเพณีและด้วยความหลากหลายดังกล่าวที่นี่ จึงเป็นอีกจุดหมายการเดินทางมาท่องเที่ยวพักผ่อน ด้วยความโดดเด่นในการเดินทางไปถึง ได้โดยสะดวกอีกทั้งมีระยะทาง ไม่ไกลจากกรุงเทพฯ

ไม่เพียงแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่เป็นที่กล่าวขาน ในส่วนของวัฒนธรรมประเพณีของเมืองประวัติศาสตร์ลพบุรีแห่งนี้ชาวชุมชนต่างยึดมั่น ปฏิบัติสืบสานต่อเนื่องมายาวนาน เฉกเช่นเดียวกับที่ ตำบลเขาพระงาม ซึ่งอยู่ไม่ไกล จากตัวเมือง วันออกพรรษาปีนี้ในวันที่ 24 ตุลาคม 2553 นับแต่ช่วงเช้า เทศบาลตำบลเขาพระงาม จังหวัดลพบุรี การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยสำนักงานลพบุรี รวมทั้งชาวชุมชนร่วมสืบสาน ประเพณีตำนานตักบาตรข้าวต้มลูกโยนที่เก่าแก่ของท้องถิ่นเผยแพร่พร้อมให้นักท่องเที่ยวได้ร่วม ทำบุญตักบาตรสัมผัสความงดงามของประเพณีใกล้ชิดกับงาน เขาพระงามเทโวโรหณะ ณ วัดสิริจันทรนิมิตวรวิหาร

การสืบสานอนุรักษ์ประเพณีตักบาตรเทโวฯ นมัสการหลวงพ่อใหญ่ ตักบาตรข้าวต้มลูกโยนย้อนรอยแห่งพุทธกาลที่เตรียมมีขึ้นอีกครั้ง ที่วัดสิริจันทรนิมิตวรวิหาร วัดเก่าแก่ที่ชาวลพบุรีเรียกขานในชื่อ วัดเขาพระงาม โดยก่อนเริ่มการตักบาตรจะมีการเล่าขานตำนานการตักบาตรข้าวต้มลูกโยนจากการแสดงโรงละครหุ่นโจหลุยส์ สาธิตการทำข้าวต้มลูกโยนที่มีเอกลักษณ์ให้ชม พร้อมกันนั้นยังสามารถร่วมอุดหนุนข้าวต้มลูกโยนที่ชุมชนจัดทำมาให้ร่วมตักบาตร ฯลฯ และสัมผัสความงดงามของประเพณี

การตักบาตรเทโวฯ ด้วยข้าวต้มลูกโยนเป็นประเพณี เก่าแก่ของที่นี่นอกเหนือจากสืบสานการทำข้าวต้มลูกโยนของท้องถิ่นที่ยังคงอยู่ โดยข้าวต้มลูกโยนที่นำมาใช้เป็นสัญลักษณ์สืบสานประเพณีการทำบุญยังมีความหมายถึงการสักการะองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าและเหล่าเทวดาตามตำนานกล่าวขาน

นอกเหนือจากการร่วมงานบุญตักบาตรเทโวฯ เมื่อ มาถึงวัดเขาพระงามซึ่งสงบร่มรื่นแวดล้อมด้วยผืนป่าเขียวขจี ไม่เพียงประวัติความเป็นมายาวนานของวัดที่ชวนศึกษา ภายในวัดแห่งนี้ยังประดิษฐาน องค์พระพุทธรูปงดงามขนาดใหญ่สีขาว พระพุทธปฏิภาคมัธยมพุทธกาลซึ่งสามารถมองเห็นได้นับแต่ระยะไกล ยิ่งเมื่อเดินขึ้นไปด้านบนที่ประดิษฐานองค์พระไปตามเส้นทางลาดของภูเขาไม่เพียงความร่นรื่น ความสงบเงียบ ในบริเวณนี้ยังเป็น จุดชมวิวที่สามารถมองเห็นเมืองเห็นทิวทัศน์กว้างไกล

จากด้านบนหากเดินมายังด้านล่างผ่านไปตามบันได ซึ่งมีกว่าสองร้อยขั้นยังสามารถเพลินกับธรรมชาติ สีสันต้นไม้น้อยใหญ่ อากาศที่สดชื่นรวมทั้งแวะนมัสการพระพุทธไสยาสน์ที่ประดิษฐานอยู่ภายใน ถ้ำพญามังกร สร้างด้วยศิลาแลงแบบโบราณ โบสถ์เก่าที่มีความ โดดเด่นในการก่อสร้าง ฯลฯ

ไม่เพียงเที่ยวชมวัดร่วมงานบุญสืบสานประเพณีในวันออกพรรษา เมื่อมาถึงลพบุรีเมืองที่มีประวัติศาสตร์กันแล้วก็ต้องไม่พลาดเที่ยวชมแหล่งโบราณสถาน สถานที่บันทึกถ่ายทอดอดีตวันวาน

พระนารายณ์ราชนิเวศน์ เป็นสถานที่หนึ่งซึ่งจากเส้นทางเที่ยววัด เวียง วังละโว้ครั้งนี้ได้พาไปสัมผัส โดยพระนารายณ์ราชนิเวศน์เป็นพระราชวังที่สมเด็จพระนารายณ์มหาราช โปรดให้สร้างขึ้นในปี พ.ศ. 2209 บนพื้นที่ 41 ไร่เพื่อเป็นที่ประทับออกว่าราชการและต้อนรับแขกเมือง

พระองค์ประทับที่พระราชวังแห่งนี้ในช่วงปลายรัชกาลและเสด็จสวรรคต ณ พระที่นั่งสุทธาสวรรค์ในปี พ.ศ. 2231 ซึ่งภายหลังจากนั้นพระนารายณ์ราชนิเวศน์ถูกทิ้งร้างจนถึงรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวพระองค์ทรงโปรดให้บูรณะ พระราชวังและสร้างพระที่นั่ง ขึ้นใหม่และพระราชทานนามว่า พระนารายณ์ราชนิเวศน์

หลังจากผ่านประตูเข้าสู่บริเวณด้านในเขตพระราชฐานชั้นนอก ในการนำชมของ เจ้าหน้าที่พิพิธภัณฑ์ฯแนะนำให้เห็นถึงอาคารที่สร้างขึ้นในครั้งนั้น อย่างเช่น สิบสองท้องพระคลัง ซึ่งสันนิษฐานว่าเป็นคลังเก็บสินค้าสิ่งของเพื่อใช้ในการเลี้ยงแขกเมือง ตึกรับรองคณะทูตต่างประเทศ อีกทั้งยังเห็นถึงระบบการประปาครั้งนั้นจากท่อดินเผา มีอาคารไม้โดดเด่นด้วยสถาปัตยกรรมให้ชม

จากทางเดินก้าวผ่านกำแพงสูงผ่านประตูไปยังเขตพระราชฐานชั้นกลางและพระราชฐานในซึ่งมีพระที่นั่งสำคัญสร้างขึ้นในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราชและในสมัยรัชกาลที่ 4 อีกทั้งมีนิทรรศการแสดงโบราณวัตถุสมัยก่อนประวัติศาสตร์ โบราณวัตถุที่พบในลพบุรี ฯลฯ ให้ศึกษา พร้อมกันนั้น บรรยากาศร่มรื่นความเขียวขจีของต้นไม้ภายในวังยังเพิ่มความเพลิดเพลิน เพื่อการเรียนรู้ประวัติศาสตร์วันวาน ไม่ไกลจากกันยังสามารถแวะนมัสการ ศาลพระกาฬ ซึ่งตั้งอยู่ในเขตตัวเมืองทางด้านทิศตะวันออกของพระปรางค์สามยอดได้อีกด้วย ซึ่งก็เป็น อีกสถานที่ท่องเที่ยวสำคัญที่ถ่ายทอดประวัติศาสตร์วันวานพร้อมเติมต่อประสบการณ์ในวันพักผ่อน.

"สีสันรายทาง"
การเดินทางเที่ยวจังหวัดลพบุรีสามารถเลือกเดินทางไปถึงได้หลายรูปแบบทั้ง ทางรถไฟ ทางรถยนต์ ในเส้นทางรถยนต์ ไม่ว่าจะขับรถเที่ยวไปพร้อมครอบครัว เพื่อนสนิทคนรู้ใจหรือจะใช้บริการรถโดยสารประจำทางซึ่งเส้นทาง หลักจากกรุงเทพฯ ใช้ทางหลวง แผ่นดินหมายเลข 1 ถนนพหลโยธิน ผ่านจังหวัดสระบุรี อำเภอพระพุทธบาท เข้าสู่จังหวัดลพบุรี หรือใช้เส้นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 32 แยกจากทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1 ผ่านจังหวัดพระนครศรีอยุธยา โดยมีทางแยกอีกหลายเส้นทาง อาทิ ผ่านจังหวัดอ่างทอง สิงห์บุรีแล้วใช้เส้นทางหลวงหมายเลข 311 ผ่านอำเภอท่าวุ้งเข้าจังหวัดลพบุรี เป็นต้น และหากต่อไปที่ตำบลเขาพระงามร่วมงานตักบาตรเทโวฯ ไปอีกไม่ไกลโดยห่างจากตัวเมืองประมาณ 11 กิโลเมตร

รถไฟ สามารถเดินทางโดยรถไฟสายเหนือซึ่งออกจากสถานีรถไฟหัวลำโพงทุกวัน วันละหลายเที่ยว ของฝาก นอกเหนือจากงานหัตถกรรมที่ได้รับการกล่าวขานยังมี ไข่เค็ม ซึ่งมีความโดดเด่นโดยที่ลพบุรีเป็นแหล่งผลิตดินสอพองที่มีคุณภาพจึงนำวัตถุดิบ ดังกล่าวมาทำไข่เค็มดินสอพอง ปลาส้ม อีกทั้งวุ้นมะพร้าว ฯลฯ จากลพบุรีก็เป็น ที่เลือกหานำไปเป็นของฝากกัน

สถานที่ท่องเที่ยวใกล้เคียง ในบริเวณตัวเมืองสามารถเที่ยวชม พระปรางค์สามยอด ซึ่งตั้งอยู่บนเนินดินด้านตะวันตกของทางรถไฟใกล้กับศาลพระกาฬได้ โดยโบราณสถานแห่งนี้มีลักษณะเป็นปรางค์เรียงต่อกัน 3 องค์ มีทางเดินเชื่อม ติดกัน เป็นศิลปะเขมรแบบบายนสร้างด้วยศิลาแลงตกแต่งลวดลายปูนปั้นงดงาม เป็นต้น.

 

ลพบุรี เป็นเมืองเก่าแก่ที่มีประวัติความเป็นมายาวนาน ตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ จนถึงสมัยปัจจุบัน เมื่อราวพุทธศตวรรษที่ 12 ลพบุรีรู้จักกันในชื่อว่า “ละโว้” หรือ “ลวะปุระ” เป็นเมืองที่มีความสำคัญทางฝั่งตะวันออกของลุ่มน้ำเจ้าพระยา มีการคมนาคมได้ทั้งทางบกและทางน้ำ ทำให้เมืองลพบุรีเป็นเมืองท่าสำคัญในการติดต่อค้าขายกับต่างประเทศ และยังเป็นเมืองศูนย์กลางทางพุทธศาสนาอีกด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งจากการที่ได้ติดต่อกับอาณาจักรกัมพูชา ซึ่งเป็นศูนย์กลางแห่งอำนาจที่สำคัญในขณะนั้น ทำให้รับเอาศิลปวัฒนธรรมของอาณาจักรกัมพูชาเข้ามามากมาย จนทำให้ลพบุรีกลายเป็นเมืองที่มีความเจริญรุ่งเรืองกว่าเมืองอื่นๆ ที่อยู่ในเขตลุ่มน้ำเจ้าพระยา

ในสมัยกรุงศรีอยุธยา ลพบุรีมีฐานะเป็นเมืองหน้าด่านที่สำคัญ ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ จนถึงสมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ เมืองลพบุรีถูกลดฐานะลงเป็นเมืองจัตวา และซบเซาลงเรื่อยๆ จนกระทั่งถึงสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ลพบุรีกลับมามีบทบาทโดดเด่นอีกครั้ง โดยเป็นเสมือน “ ราชธานีแห่งที่ 2 ” เนื่องจากสมเด็จพระนารายณ์มหาราชทรงเสด็จมาประทับที่เมืองลพบุรี เพื่อว่าราชการในแต่ละปีถึง 8-9 เดือน จึงทำให้ลพบุรีในสมัยนั้นมีความเจริญรุ่งเรืองทั้งทางด้านสถาปัตยกรรม ด้านสาธารณูปโภค และเป็นเมืองสำคัญในการปกครอง จนกระทั่งสิ้นสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ลพบุรีถูกลดความสำคัญลงและถูกทิ้งจนเกือบมีสภาพเป็นเมืองร้าง

ลพบุรีกลับมามีบทบาทอีกครั้งในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยพระองค์ทรงให้ความสนใจเมืองลพบุรีมาก ทรงโปรดฯ ให้มีการบูรณะปฏิสังขรณ์พระราชวัง ซึ่งเคยเป็นที่ประทับของสมเด็จพระนารายณ์มหาราช และพระราชทานชื่อว่า “พระนารายณ์ราชนิเวศน์”

ในสมัย จอมพล ป. พิบูลสงคราม เป็นนายกรัฐมนตรี ได้พัฒนาจังหวัดลพบุรีให้เป็นเมืองศูนย์กลางทางการทหาร และมีการวางผังเมืองใหม่ โดยย้ายศาลากลางจังหวัดจากบริเวณพระนารายณ์ราชนิเวศน์มายังสถานที่ตั้งในปัจจุบัน

อาณาเขต :

ลพบุรี อยู่ห่างกรุงเทพฯ ๑๕๓ กิโลเมตร เนื้อที่ทั้งหมด ๖,๑๙๙ ตารางกิโลเมตร แบ่งการปกครอง ออกเป็น ๙ อำเภอกับ ๒ กิ่งอำเภอ ได้แก่ อำเภอเมืองลพบุรี อำเภอโคกสำโรง อำเภอบ้านหมี่ อำเภอชัยบาล อำเภอท่าวุ้ง อำเภอพัฒนานิคม อำเภอท่าหลวงอำเภอสระโบสถ์ อำเภอโคกเจริญ กิ่งอำเภอลำสนธิ และกิ่งอำเภอหนองม่วง

หมายเหตุ >> ที่แน่ๆ ก็มีเจ้าตัวนี้ ที่เป็นสัญญลักษณ์อีกอย่างของเมืองละโว้น่ะ.. ^ ^

.​