เรื่องเด่น "อย่าประมาทในการพูด" (สมเด็จพระสังฆราชเจ้า)

.
"อย่าประมาทในการพูด"

" .. มหาบุรุษนั้นมีคำกล่าวถึงไว้ว่า "จะรอบคอบระมัดระวังมากในการพูด" จนถึงการฝึกการพูดกับตนเองก่อนจะพูดกับผู้อื่น คำใดประโยคใดเรื่องใดที่จะพูดออกไป แม้ให้ผลเป็นความไม่ดีงามแก่ตนเอง เช่น "พูดออกไปแล้วพ่ายแพ้ต่อคำพูดของผู้อื่น จะไม่พูดออกไป" นั่นเป็นการพูดออกไปแล้วเสียกับผู้พูด

ความเสียหายเช่นนั้นเมื่อไม่ร้ายแรงหนักหนา ก็พอจะไม่ถือว่าผู้พูดประมาท แต่ถ้าเป็นความเสียหายที่ใหญ่ยิ่ง เช่นเป็นความเสียหายถึงส่วนรวม เช่น "ทำให้เกิดการแตกสามัคคี" เช่นนี้การพูดนั้นนับว่าเป็นการพูดที่ผู้พูดประมาทมาก การก่อให้แตกความสามัคคีจะโดยเจตนาหรือไม่เจตนาก็ตาม ถือว่าผู้พูดเป็นผู้ตั้งอยู่ในความประมาท "ก่อโทษให้เกิดแม้เริ่มต้นที่ส่วนน้อย แต่ย่อมขยายใหญ่โตออกไปได้"

ผลเสียหายแม้เริ่มต้นเพียงเล็กน้อยเพียงในวงแคบ แต่ขยายใหญ่ต่อไปได้ "ผลไม่ดีที่จะเกิดจากความแตกสามัคคีจะขยายใหญ่ถึงบ้านถึงเมืองได้แน่นอน" ความประมาทในการพูดจึงไม่ใช่เรื่องเล็ก เป็นเรื่องใหญ่ได้ ใหญ่เพียงใดก็ได้ .. "

สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณสังวร