อนัตตา เกิดขึ้น ก็ต่อเมื่อนิพพานแล้วนั่นเอง

การมี กับ การไม่มี นั้นเป็นคู่กันในเชิงสัมพัทธ์

ถ้ามี ก็ต้องจับต้องได้ คือ มีรูป สัมผัสได้ด้วยการรับรู้ อย่างเช่นวิญญาณ หรือ จิต ซึ่งมีอยู่จริง

ถ้าไม่มี ก็จับต้องไม่ได้ สัมผัสรับรู้ไม่ได้ เพราะว่า มันไม่มีอยู่จริง

หากสิ่งนั้นมีการดำรงอยู่ ไม่ว่าจะมีทั้งรูปและจิต หรือ มีแต่จิตไม่มีรูป ก็นับว่า มีตัวตน เป็น อัตตา

เมื่อไม่มีทั้งรูปและจิต เมื่อนั้นจึงเป็น อนัตตา

ต่อเมื่อดับไม่เหลือ หรือ นิพพานแล้ว นั่นแหละ จึงเป็น อนัตตา


yimm

 

อ้าว..หรอ..ผมเข้าใจอีกอย่างน่ะครับ...

...มนุษย์นี่ก็สภาวะหนึ่ง...เทวดาก็สภาวะหนึ่ง...พรหมก็สภาวะหนึ่ง...นิพพานก็อีกสภาวะหนึ่ง

จะบอกว่าเป็นนิพพานเป็นอัตตา ก็ไม่ใช่...นิพพานเป็นอนัตตาก็ไม่ใช่

อนัตตาในทางศาสนาพุทธ(ก็ศาสนาที่สอนถึงนิพพาน) น่าจะมาจาก
"สพฺเพ สงฺขารา อนิจฺจา, สังขาร (ขันธ์ 5) ทั้งหมดทั้งสิ้น มันเป็นสิ่งไม่เที่ยง
สพฺเพ สงฺขารา ทุกฺขา, สังขาร (ขันธ์ 5) ทั้งหมดทั้งสิ้น มันเป็นตัวทุกข์
สพฺเพ ธมฺมา อนตฺตา,สรรพสิ่งทุกสิ่งทุกอย่าง (ขันธ์ 5, นิพพาน, บัญญัติ) มันไม่ใช่ตัวตน"

ดังนั้น อนัตตา คืออนัตตาที่ขันธ์๕ ไม่ใช่ที่นิพพาน

อุปมาเหมือน อนัตตาคือทาง ที่ปลายทางคือนิพพาน...เหมือนกับถนนที่มุ่งไปสู่วัด...และถนนกับวัดก็ไม่ใช่อันเดียวกับ

ยังมีพระดีๆหลายท่านกล่าวเรื่องนี้ไว้ ผมเลยไม่ค่อยจะสงสัยว่านิพพานไม่ใช่ทั้งอัตตาและอนัตตาครับ

 

อ้าวท่าน ตรงไหนที่ผมว่า พระนิพพานเป็นอนัตตา

ท่านต้องพิจารณา Time Line ดังนี้ถึงจะเข้าใจที่ผมพูด

l------------นิพพาน---------------->อนัตตา

พิจารณาจากคำเชื่อม "ก็ต่อเมื่อ" คำก่อนหน้า จะเป็นสภาวะหรือเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นทีหลัง คำข้างหลัง นั่นคือ

ต้องถึงนิพพาน ดับขันธ์ 5 ก่อนแล้วถึงจะเป็น อนัตตา



สำคัญนะครับว่าต้องวิเคราะห์รูปประโยคด้วยไม่อย่างนั้นจะเกิดการเข้าใจผิด

และที่ท่านยกมาก็ถูก นิพพานไม่ใช่ทั้งอัตตาและอนัตตา

yimm