หลวงปู่ขาวเรียนถามเรื่องการบรรลุธรรมกับหลวงปู่มั่น

บางครั้งหลวงปู่ขาวเกิดความสงสัยเรียนถามท่านอาจารย์มั่นท่านยังดุเอา
โดยท่านว่าถามเอาตามความชอบใจของตนมิได้เล็งดูหลักธรรมคือความจริง
ควรจะเป็นอย่างไรบ้างความสงสัยที่เรียนถามนั้นมีว่า


…ในครั้งพุทธกาลตามประวัติว่ามีผู้สำเร็จมรรคผลนิพพานมากและรวดเร็วกว่าสมัยนี้
ซึ่งไม่ค่อยมีท่านผู้ใดสำเร็จกันแม้ไม่มากเหมือนครั้งโน้นหากมีการสำเร็จได้ก็รู้สึกจะช้ากว่ากันมาก…


ท่านย้อนถามทันทีว่า

ท่านทราบได้อย่างไรว่าสมัยนี้ไม่ค่อยมีท่านผู้ได้สำเร็จมรรคผลกันแม้สำเร็จได้ก็ช้ากว่ากันมากดังนี้

ท่านเรียนตอบท่านว่า

ก็ไม่ค่อยได้ยินว่าใครสำเร็จเหมือนครั้งโน้นซึ่งเขียนไว้ในตำราว่าสำเร็จกันครั้งละมากๆ
แต่ละครั้งที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงธรรมโปรดตลอดการบำเพ็ญโดยลำพังในที่ต่างๆ
ก็ทราบว่าท่านสำเร็จโดยรวดเร็วและง่ายดายจริงๆน่าเพลินใจด้วยผลที่ท่านได้รับ
แต่มาสมัยทุกวันนี้ทำแทบล้มแทบตายก็ไม่ค่อยปรากฏผลเท่าที่ควรแก่เหตุบ้างเลย
อันเป็นสาเหตุให้ผู้บำเพ็ญท้อใจและอ่อนแอต่อความเพียร


ท่านอาจารย์มั่นถามท่านว่า

ครั้งโน้นในตำราท่านแสดงไว้ด้วยหรือว่าผู้บำเพ็ญล้วนเป็นผู้สำเร็จอย่างรวดเร็ว
และง่ายดายทันใจทุกรายไป

หรือมีทั้งผู้ปฏิบัติลำบากทั้งรู้ได้ช้าผู้ปฏิบัติลำบากแต่รู้ได้เร็ว
ผู้ปฏิบัติสะดวกแต่รู้ได้ช้าและผู้ปฏิบัติสะดวกทั้งรู้ได้เร็ว
อันเป็นไปตามประเภทของบุคคลที่มีภูมิอุปนิสัยวาสนายิ่งหย่อนต่างกัน


หลวงปู่ขาวเรียนตอบว่า

มีแบ่งภาคไว้ต่างๆกันเหมือนกันมิได้มีแต่ผู้สำเร็จอย่างรวดเร็วและง่ายดายอย่างเดียว
ส่วนผู้ปฏิบัติลำบากทั้งสำเร็จได้ช้าและปฏิบัติลำบากแต่รู้ได้เร็วก็มี
แต่รู้สึกผิดกับสมัยทุกวันนี้อยู่มากแม้จะมีแบ่งประเภทบุคคลไว้ต่างกันเช่นเดียวกับสมัยนี้

ท่านอาจารย์อธิบายว่า

ข้อนี้ขึ้นอยู่กับผู้แนะนำถูกต้องแม่นยำผิดกันตลอดอำนาจวาสนาระหว่างพระพุทธเจ้ากับพระสาวก
และพวกเราผิดกันอยู่มากจนเทียบกันไม่ได้อีกประการหนึ่งเกี่ยวกับความสนใจในธรรมต่างกันมาก
สำหรับสมัยนี้กับสมัยพุทธกาลแม้พื้นเพนิสัยก็ผิดกันกับครั้งนั้นมากเมื่ออะไรๆก็ผิดกัน
ผลจะให้เป็นเหมือนกันย่อมเป็นไปไม่ได้เราไม่ต้องพูดเรื่องผู้อื่นสมัยอื่นให้เยิ่นเย้อไปมาก
แม้ตัวเราเองยังแสดงความหยาบกระทบกระเทือนตัวเองอยู่ตลอดเวลาทั้งที่เป็นนักบวชและนักปฏิบัติ
ซึ่งกำลังเข้าใจว่าตัวประกอบความเพียรอยู่เวลานั้น

ด้วยวิธีเดินจงกรมอยู่บ้างนั่งสมาธิภาวนาอยู่บ้างแต่นั้นเป็นเพียงกิริยาแห่งความเพียรทางกาย
ส่วนใจมิได้เป็นความเพียรไปตามกิริยาเลย
มีแต่ความคิดสั่งสมกิเลสความกระเทือนใจอยู่ตลอดเวลา
ในขณะที่เข้าใจว่าตนกำลังทำความเพียรด้วยวิธีนั้นๆ
ดังนั้นผลจึงเป็นความกระทบกระเทือนใจโดยไม่เลือกกาลสถานที่
แล้วก็มาเหมาเอาว่าตนทำความเพียรรอดตายไม่ได้รับผลเท่าที่ควร
ความจริงตนเดินจงกรมนั่งสมาธิสั่งสมยาพิษทำลายตนโดยไม่รู้สึกตัวต่างหาก

มิได้ตรงตามความจริงตามหลักแห่งความเพียรเลย

ฉะนั้นครั้งพุทธกาลที่ท่านทำความเพียรด้วยความจริงจังหวังพ้นทุกข์จริงๆ
กับสมัยที่พวกเราทำเล่นราวเด็กกับตุ๊กตาจึงนำมาเทียบกันไม่ได้
ขืนเทียบไปมากเท่าไรยิ่งเป็นการขายกิเลสความไม่เป็นท่าของตัวมากเพียงนั้น
ผมแม้เป็นคนในสมัยทำเล่นลวงๆตัวเองก็ไม่เห็นด้วยกับคำพูดดูถูกศาสนาและดูถูกตัวเองดังที่ท่านว่ามานั้น

ถ้าท่านยังเห็นว่าตัวยังพอมีสารคุณอยู่บ้าง
ท่านลองทำตามแบบที่พระพุทธเจ้าทรงสอนไว้โดยถูกต้องดูซิ
อย่าทำตามแบบที่กิเลสพาฉุดลาดไปอยู่ทุกวี่ทุกวันทุกเวลา

แม้ขณะกำลังเข้าใจว่าตนกำลังทำความเพียรอยู่มรรคผลนิพพานที่พระพุทธเจ้าทรงสอนไว้
เป็นสมบัติกลางจะเป็นสมบัติอันพึงใจท่านในวันหนึ่งแน่นอนโดยไม่มีคำว่ายากลำบาก
และสำเร็จได้ช้ามาเป็นอุปสรรคได้เลยขนาดที่พวกเราทำความเพียร
แบบกระดูกจะหลุดออกจากกันเพราะความขี้เกียจอ่อนแออยู่เวลานี้

ผมเข้าใจว่าเหมือนคนที่แสนโง่และขี้เกียจเอาสิ่งอันเล็กๆเท่านิ้วมือไปเจาะภูเขาทั้งลูก
แต่หวังให้ภูเขานั้นทะลุในวันเวลาเดียว
ซึ่งเป็นที่น่าหัวเราะของท่านผู้ฉลาดปราดเปรื่องด้วยปัญญาและมีความเพียรกล้าเป็นไหนๆ
พวกเราลองคิดดูประโยชน์แห่งความเพียรของท่านผู้เป็นศากยบุตรพุทธสาวกในครั้งพุทธกาล
ท่านน่าสมเพชเวทนาเหลือประมาณแต่หวังพระนิพพานด้วยความเพียรเท่าฝ่ามือนั้น
ลองคิดดูกิเลสเท่ามหาสมุทรแต่ความเพียรเท่าฝ่ามือนั้นมันห่างไกลกันขนาดไหน
คนสมัยฝ่ามือแตะมหาสมุทรทำความเพียรเพียงเล็กน้อย
แต่ความหมายมั่นปั้นมือว่าจะข้ามโลกสงสารเมื่อไม่ได้ตามใจหวังก็หาเรื่องตำหนิศาสนา

และกาลสถานที่ตลอดคนสมัยนั้นสมัยนี้ไม่ละอายการประกาศความไม่เป็นท่าของตัว
ให้นักปราชญ์ท่านหัวเราะด้วยความอ่อนใจว่าเราเป็นผู้หมดความสามารถโดยประการทั้งปวง

การลงทุนแต่เพียงเล็กน้อยด้วยความเสียดายเรี่ยวแรงแต่ต้องการผลกำไรล้นโลกล้นสงสาร
นั่นเป็นทางเดินของโมฆบุรุษโมฆสตรีผู้เตรียมสร้างป่าช้าไว้เผาตัวและนอนจมอยู่ในกองทุกข์

ไม่ชมเชยศาสนธรรมชมเชยกาลสถานที่และบุคคลในครั้งพุทธกาลแต่ตำหนิศาสนธรรม
ตำหนิกาลสถานที่และบุคคลในสมัยนี้จึงเป็นคำชมเชยและติเตียนของโมฆบุรุษโมฆสตรี

ที่ปิดกั้นทางเดินของตนจนหาทางเล็ดลอดปลอดจากภัยไปไม่ได้
และเป็นคำถามของคนสิ้นท่าเป็นคำถามของคนผู้ตัดหนามกั้นทางเดินของตัว
มิได้เป็นคำถามเพื่อช่วยบุกเบิกทางเดินให้เตียนโล่งพอมีทางปลอดโปร่งโล่งใจ
เพราะความสนใจปลดเปลื้องตนจากกิเลสด้วยสวากขาตธรรม
อันเป็นมัชฌิมาที่เคยให้ความเสมอภาคแก่สัตว์โลกผู้สนใจปฏิบัติตามโดยถูกต้องตลอดมาแต่อย่างใดเลย…..


(คัดลอกจากส่วนหนึ่งของหนังสืออนาลโยวาท:หลวงปู่ขาวอนาลโย)
https://www.facebook.com/pages/ศูนย์เผยแผ่ธรรมะออนไลน์กัณฑกะ/185628298217350