.oO เรื่องสั้น ปั้นแต่ง Oo.

พอมาถึง จึงจ้อง ต้องสะกด
จะกินหมด อย่างใด กระไรนี่
แต่ละลูก คับปาก มากพอดี
ลูกหนึ่งนี้ กิโลหนึ่ง กันหรือไร


สอบถามว่า ราคา ลูกละร้อย
ส่วนลูกย่อย ถอยลง ว่าเท่าไหร่
ห้าลูกได้ ให้ร้อยบาท จัดโดยไว
หิวเหลือใจ จะกินได้ ในหนึ่งชาม


ลูกชิ้นเล็ก เด็กกิน สิ้นพออิ่ม
แต่ลองชิม ผู้ใหญ่ว่า น่าสี่-สาม-
คำ ก็หมด ซดน้ำ ต่อพองาม
แต่จะสั่ง อีกชาม ก็เกินกิน​

 

เมื่อสิ้นหิว ลิ่วเดิน เพลินกันต่อ
ตลาดจ้อ จอแจ แลทั่วถิ่น
คนเริ่มมาก หลายหลาย ด้วยของกิน
และมีสิน ค้าเลือกสรร กันมากมาย


ทั้งกิ๊ปชอป ตุ๊กตา ตัวใหญ่เล็ก
ผู้ใหญ่เด็ก ซื้อได้ ไม่เสียหลาย
สารพัน ของฝาก หลากตาลาย
จะบอกคล้าย ตลาดน้ำ ก็ไม่ปาน

​

 

อีกขนม โบราณ นานกาเล
ขายดั่งเท น้ำท่า อยู่หน้าบ้าน
แต่ละเรือน เอื่อนเอิ่น เชิญลองทาน
ขนมไทย ในย่าน โบราณมี

หากไม่เอ่ย ขุนจำนง จีนารักษ์
สามชุกนี้ ไม่รู้จัก ไม่ใช่ที่
เจ้าภาษี อากร แต่ก่อนนี้
คนยกย่อง ว่าดี มีเมตตา

ประวัติว่า มีการ งานค้าขาย
รุ่งเรื่องใหญ่ ไปเปิด ตลาดค้า
ไกลไปถึง หกตำบล แต่ก่อนมา
เลยได้ถือ ศักดินา เป็นขุนนาง
​

 

แต่คราวนี้ เลยบ้าน ท่านไปก่อน
คราวหน้าจะ มาย้อน ในยามว่าง
ไม่ได้เก็บ ภาพมา เพราะหน้าบาง
เจอพวกถือ กล้องข้างข้าง ช่างใหญ่โต

กล้องกระจอก ง่องง่อย ขอถอยหลบ
ไม่กล้าพบ สบหน้า ว่าไม่โก้
มิกล้าแข่ง แย่งเทียบ เปรียบกล้องโต
หาช่องโหว่ โซเซ เร่เดินเลย

​

 

มาพักเหนื่อย นั่งข้าง ตึกเก่าเก่า
เลยเก็บเอา ภาพฝาก อยากเฉลย
ที่ว่าการ อำเภอ อย่างเก่าเลย
นั่งเสบย ลมโชย โอ๊ยอยากนอน


ลมพัดอ่อย เอื่อยเอื่อย เรื่อยเรื่อยแผ่ว
จำต้องแจว กลับแล้ว วันพักผ่อน
โอกาสหน้า จะมา ว่ากล่าวกลอน
ลากลับก่อน สามชุก สนุกดี...

​

 

​

ประวัติตลาดสามชุก​

แต่เดิมบริเวณที่ตั้งอำเภอสามชุกเรียกว่า “ท่ายาง” มีชาวบ้านนำของป่าจากทิศตะวันตกมาค้าขายให้กับพ่อค้าที่เป็นชาวเรือ บ้างก็มาจากทางเหนือ บ้างก็มาจากทางใต้ เป็น ๓สาย จึงเรียกบริเวณที่ค้าขายนี้ว่า “ สามแพร่ง “ ต่อมาได้เพี้ยน เป็น สามเพ็ง และสำเพ็งในที่สุด ดังปรากฏหลักฐานกล่าวไว้ในนิทานพื้นบ้านย่านสุพรรณมีเรื่องกล่าวต่อไปว่า ในระหว่างที่คนมารอขายสินค้าก็ได้ตัดไม้ไผ่มาสานเป็นภาชนะสำหรับใส่ของขาย เรียกว่า “กระชุก” ชาวบ้านจึงเรียกว่า “สามชุก” มาถึงปัจจุบัน

สามชุก เป็นเมืองเล็กๆ ในจังหวัดสุพรรณบุรีในอดีตสามชุกคือแหล่งที่ผู้คนหลากหลายเชื้อชาติทั้งไทย จีน มอญ ฯลฯ มามีสัมพันธ์ต่อกันในลักษณะของการแลกเปลี่ยน และซื้อขายสินค้า จนพัฒนาไปสู่ การลงหลักปักฐาน สร้างเมืองที่มั่นคงขึ้นมาตาม ประวัติของเมืองสามชุก กล่าวไว้ว่า ตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ.๒๔๓๗ในสมัยรัชกาลที่ ๕เดิมชื่ออำเภอ “นางบวช” ตั้งอยู่บริเวณ ตำบลนางบวช โดยมีขุนพรมสภา (บุญรอด) เป็นนายอำเภอคนแรก ซึ่งยังมีภาพถ่ายปรากฏอยู่จนถึงปัจจุบัน

มาในปี พ.ศ.๒๔๕๗ ต้นรัชกาลที่ ๖ได้ย้ายอำเภอมาตั้งที่บ้าน “สำเพ็ง” ซึ่งเป็นย่านการค้าที่สำคัญในสมัยนั้น จนกระทั่งปี พ.ศ.๒๔๘๑สมัยรัชกาลที่ ๘ได้เปลี่ยนชื่อจาก “อำเภอนางบวช” มาเป็น “อำเภอสามชุก” และย้ายมาตั้ง อยู่ริมลำน้ำสุพรรณบุรี (ท่าจีน) ซึ่งแยกมาจากแม่น้ำเจ้าพระยา โดยผ่านคลอง มะขามเฒ่า

ตลาดสามชุก เป็นตลาดสำคัญในการติดต่อค้าขายแลกเปลี่ยนสินค้าที่สำคัญในอดีต ตั้งแต่เมื่อ ๑๐๐กว่าปีก่อน ตั้งอยู่ริมแม่น้ำท่าจีน จังหวัดสุพรรณบุรี แต่เมื่อถนนคือ เส้นทางจราจรทางบกที่เข้ามาแทนที่การเดินทางทางน้ำ ทำให้คนหันหลังให้กับแม่น้ำท่าจีน ความสำคัญของตลาดแลกเปลี่ยนสินค้าริมน้ำเริ่มลดลง บรรยากาศการค้า ขายในตลาดสามชุกเริ่มซบเซา และเมื่อต้องแข่งขันกับห้างสรรพสินค้าขนาดใหญ่ และตลาดนัดภายนอก ทำให้ร้านค้าภายในตลาดต้องหาทางปรับตัว เมื่อราชพัสดุ เจ้าของที่ดินที่ชาวบ้านเช่าที่ดินมายาวนาน ดำริจะรื้ออาคารตลาดเก่า สร้างตลาดใหม่ จึงทำให้ชาวบ้านพ่อค้าที่อยู่ในตลาดสามชุก ครูอาจารย์ที่เห็นคุณค่าตลาดเก่า รวมตัวเป็นคณะกรรมการพัฒนาตลาดสามชุกเชิงอนุรักษ์ระดมความคิด หาทางอนุรักษ์ตลาดและที่อยู่ของตนไว้ และหาทางฟื้นคืนชีวิตชีวาขึ้นมาอีกครั้ง เป็นที่มาของกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ ใช้การท่องเที่ยวศึกษาวิถีชีวิตชุมชนดั้งเดิม ประวัติศาสตร์ชุมชน เป็นเครื่องมือการพัฒนาอาคารไม้เก่าแก่ ในตลาดสามชุก ที่ก่อสร้างเป็นแนวตั้งฉากกับแม่น้ำท่าจีน เป็นสิ่งบอกให้รู้ว่าเป็นลักษณะของตลาดจีนโบราณ เป็นชุมชนชาวไทย-จีน ที่ยังคงอยู่มาถึงปัจจุบัน ลวดลายฉลุไม้ที่เรียกว่าลายขนมปังขิง ซึ่งเท่าที่พบในตลาดนี้มีถึง ๑๙ลาย คือ ศิลปะตกแต่งอาคารไม้โบราณ ที่หาดูได้ยากในปัจจุบัน หากไม่ได้รับการอนุรักษ์ไว้ก็ย่อมสูญหายไปเช่นเดียวกับตลาดโบราณอื่นๆนอก จากสถาปัตยกรรม อาคารไม้โบราณที่พบเห็นได้ตลอดแนวทางเดิน ๒ข้างทางเดินในตลาด วิถีชีวิตบรรยากาศภายในตลาดการค้าขายที่ยังคงรักษาวิถีแบบดั้งเดิมเช่นใน อดีต และบรรยากาศน้ำใจอัธยาศัยไมตรีของแม่ค้า ข้าวของเครื่องใช้ ขนมอาหารที่นำมาตั้งขายในตลาด เป็นสิ่งยังคงอยู่จนถึงปัจจุบัน ไม่ใช่สิ่งที่จำลองมาเพื่อให้ผู้ชมได้ดูชั่วครั้งชั่วคราว แต่เหล่านี้คือ วัฒนธรรมที่สืบเนื่องจากอดีต บ่มเพาะมาเป็นร้อยปี

นักท่องเที่ยวจะสามารถสัมผัสได้ ไม่รู้เบื่อ อิ่มตา อิ่มใจ อิ่มท้องอย่างไม่รู้ตัว และทำให้ตลาดสามชุก แห่งนี้ได้รับขนานนามว่า ตลาด ๑๐๐ปี พิพิธภัณฑ์ที่มีชีวิต

ตลาดสามเพ็ง หรือตลาดสามชุกเจริญเติบโตมาโดยตลอด มีความเป็นอยู่ในลักษณะผสมผสานระหว่าง ชาวไทยและชาวจีน ตัวตลาดมีลักษณะเป็นอาคาร แบบห้องแถวไม้เป็นส่วนใหญ่ มีทางเดินเป็นซอยอยู่ ระหว่างแถวอาคาร มีทั้งหมด ๔ซอย หัวซอยด้านริมแม่น้ำสุพรรณจะมีห้องแถวปลูกหันหลัง ให้แม่น้ำ มีซอยคั่นและมีช่องว่างเว้นเป็นทางลงไปยังแพท่าเทียบเรือเป็นระยะ ๆ

ปัจจัยที่เกื้อหนุนตลาดสามชุก ให้มีพัฒนาการมาอย่างต่อเนื่อง คือชุมชนหลักที่เป็นลูกค้าของตลาดสามชุกนอกเหนือไปจากที่ตั้งของตลาด อยู่ติดกับที่ว่าการอำเภอ ซึ่งเป็นศูนย์ราชการที่ประชาชนต้องมาติดต่ออยู่อย่างต่อเนื่องแล้ว ในปี พ.ศ.๒๔๗๘ได้มีการก่อสร้างโครงการชลประทานสามชุกขึ้น เป็นโครงการในลักษณะทดและส่งน้ำ โดยสร้างเป็นประตูระบายน้ำ และประตูเรือสัญจร(ชาวบ้านเรียกกันว่า "อ่างเรือ") กั้นลำน้ำสุพรรณที่หมู่ที่ ๓ตำบลสามชุก สำนักงานโครงการตั้งอยู่เหนือตลาดสามชุกไปประมาณ ๓กิโลเมตร โครงการดังกล่าวก่อให้เกิดชุมชนใหม่ ขนาดใหญ่ ที่มีศักยภาพเชิงเศรษฐกิจ ช่วยกระตุ้นให้ตลาดสามชุกมีศักยภาพขึ้นมาก ประกอบกับเรือ ที่สัญจรไปมา บางส่วนจะต้องจอดรอเพื่อสลับผ่าน ประตูเรือสัญจร ตลาดสามชุก จึงเป็นหนึ่งในจุดแวะพัก ที่ขึ้นชื่อมากแห่งหนึ่งของลำน้ำท่าจีน

ในปี พ.ศ.๒๔๙๙มีการระดมทุนตั้งโรงงานน้ำตาลทรายขึ้นที่ บ้านบางขวาก เป็นโรงงานผลิตน้ำตาลทรายขาวพิเศษแห่งแรกของประเทศไทย โรงงานดังกล่าว เป็นอีกปัจจัยที่ทั้งช่วยกระตุ้น และยกระดับสภาพเศรษฐกิจของ อำเภอสามชุก ขึ้น อานิสงส์นั้นก็ตดมายังตลาดสามชุดโดยปริยาย

การคมนาคม ไม่ว่าจะเป็นการสัญจรไปมา หรือ ขนส่งสินค้าทั้งภายในท้องถิ่นและต่างถิ่นใช้ทางน้ำ โดยมีแม่น้ำสุพรรณเป็นเส้นทางหลัก มาโดยลำดับ ทั้งช่วงปี พ.ศ.๒๕๑๐ การคมนาคมทางบกเริ่ม เข้ามามีบทบาทและมีการพัฒนามาอย่างต่อเนื่อง จนกระทั้งในปัจจุบันการคมนาคมทางน้ำ แทบจะไม่มีบทบาท หลงเหลือให้เห็น ซึ่งปัจจัยดังกล่าว ได้ส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตและสภาพความเป็นอยู่ของชาวสามชุก รวมทั้งบรรยากาศของสามชุก

 

ขุนจำนงจีนารักษ์​

ขุนจำนงจีนารักษ์ นามเดิมว่า หุย แซ่เฮง เป็นคนจีนเกิดใน ประเทศไทย ใกล้วัดโพธิ์คอย อำเภอเมือง จังหวัดสุพรรณบุรี ประกอบอาชีพค้าขาย มีโรงเหล้า และโรงยาฝิ่น เมื่อเยาว์วัยศึกษาเล่าเรียนที่ประเทศจีน กลับมาเมืองไทยเมื่ออายุ ๒๐ กว่าปี ต่อมาได้สมรสกับคุณกุ้ยเอง แซ่เจ็ง เป็นคนอำเภอเดิมบางนางบวช จังหวัดสุพรรณบุรี มีบุตรธิดา ๓ คนดังนี้​

๑. นายโต้วซ้ง(บุญส่ง) จีนารักษ์ ปัจจุบันถึงแก่กรรม
๒. นายติ้งซ้ง จีนารักษ์ ปัจจุบันถึงแก่กรรม
๓. นางซิ้วลั้ง จีนารักษ์​

ต่อมาได้เช่าที่ราชพัสดุปลูกบ้าน ๓ ชั้น (คอนกรีตเสริมเหล็ก)ใน พ.ศ.๒๔๕๙ กิจการค้าขายของท่านเจริญรุ่งเรืองไปถึง ๖ อำเภอ ท่านจึงเป็นที่รู้จักของคนทั่วไป ประกอบกับท่านเป็น คนดีมีเมตตา ช่วยเหลือผู้ตกทุกข์ได้ยาก จึงได้เป็นผู้นำชุมชน คุณงามความดีของท่าน ทำให้ท่านได้รับบรรดาศักดิ์ เป็น ขุนจำนงจีนารักษ์ ตำแหน่งกรรมการพิเศษจังหวัดสุพรรณบุรี นายอากรสุรา-ฝิ่น ศักดินา ๔๐๐ ไร่ จากพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ ๘ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๔๗๔ เมื่อรัฐบาลประกาศยกเลิกการสูบฝิ่น ท่านจึงหันมาทำสวนทำไร่ และเสียชีวิตเมื่อ พ.ศ.๒๕๑๗ รวมอายุได้ ๘๓ ปี บ้านของท่านในส่วนของ คุณเคียวยี้ ซึ่งเป็นบุตรสาวของนาย โต้วซ้ง จีนารักษ์ อนุญาตให้คณะกรรมการพัฒนาตลาดสามชุก ปรับปรุงเป็นพิพิธภัณฑ์ โดยใช้ชื่อ พิพิธภัณฑ์บ้านขุนจำนง จีนารักษ์ ซึ่งเป็นสถานที่เก็บของโบราณ สำหรับผู้ที่สนใจเข้า ชมเพื่อศึกษาหาความรู้มาจนถึงปัจจุบันนี้​

​

ในวันนี้ สามชุกมีชีวิตชีวาขึ้นมาอีกครั้ง จากน้ำพักน้ำแรงและการมีส่วนร่วมของชุมชนที่ช่วยกันปลุกชีพให้ตลาดโบราณกลับ มาเป็นตลาดมีชีวิต มีผู้คนเริ่มเข้ามาเที่ยวชม จับจ่ายซื้อของ เมื่ออุปทานมี อุปสงค์จึงเกิด เจ้าของร้านรวงต่างๆ ที่ยังคงสภาพความเก่าแก่ก็กลับมาเปิดร้านอีกครั้ง พ่อค้าแม่ขายที่มีผลไม้ก็นำออกมาขายที่ตลาด ชาวบ้านที่มีฝีมือเรื่องการทำขนมไทยๆ หรืออาหารโบราณหาทานยากก็นำกลับมาขายใหม่ กลายเป็นแหล่งรวมของกินโบราณ ขนมโบราณ ของเล่นโบราณ ฯลฯ​

 

สามชุก ตลาด ๑๐๐ ปีพิพิธภัณฑ์มีชีวิต
รางวัลแห่งความภาคภูมิใจ



ปี ๒๕๔๖ ได้รับคัดเลือกเป็น ๑ ใน ๑๒ เมืองนำร่อง
โครงการปฏิบัติการชุมชนและเมืองน่าอยู่



ปี ๒๕๔๘ รางวัลอนุรักษ์ศิลปะสถาปัตยกรรมดีเด่น
ประเภทองค์กร ของสมาคมสถาปนิกสยามใน
พระบรมราชูปถัมภ์ จากสมเด็จพระเทพรัตนราช
สุดา สยามบรมราชกุมารีฃ

ปี ๒๕๕๒ รางวัลอนุรักษ์ระดับดี Award of Merit
จาก ยูเนสโก ประจำปี ๒๕๕๒ ในโครงการอนุรักษ์
มรดกทางวัฒนธรรมในภูมิภาคเอเชียและแปซิฟิก


​

 

ที่มาของข้อมูล



สามชุก ตลาด ๑๐๐ ปี พิพธภัณฑ์มีชีวิต


www.samchuk.in.th/
www.oknation.net/blog/surasakc/2010/01/04/entry-1


ภาพโดย สร้อยฟ้ามาลา
กลอนสุภาพเล่าเรื่องโดย สร้อยฟ้ามาลา


.......................




​

​

​

..............​

 

มีมาให้ดูอีกชาม เรียกน้ำย่อย คิ คิ....​

 

บริเวณที่ขายอาหาร

แต่ก็เห็นบางเว็ป เขาถ่ายรูปมา
ร้านลูกชิ้นยักษ์ ยังมีร้านขายอยู่ที่ซอย ๑ ด้วย
​

 

​

 

ชอบตุ๊กตาพวกนี้จัง
เห็นแล้วนึกถึงการ์ตูนผจญภัย
เรื่อง โดโรธีกับพ่อมดแห่งออซ
​

 

รูปสุดท้ายสำหรับกระทู้นี้
หมดสต๊อกแล้วหล่ะ

เป็นกระดาน ให้นักท่องเที่ยว
เขียนข้อความประทับใจต่างๆ

...................
​

 

​

เมื่อวันอาทิตย์ที่ ๑๕ มกราคมที่ผ่านมา
ไปเดินเล่นที่สามชุก
อีกรอบนึง​

 

​

 

​

 

​

 

​

 

​