พระสมเด็จวัดระฆัง พิมพ์ปรกโพธิ์ 11 ใบ ..

ก่อนเจอ"พระเนื้อครู" เราจะต้องเจอครู ก่อน ที่จะชี้นำไปในหลักการที่ถูกต้อง แล้วเราจะเจอเอง จะพบเอง บางคนมีพระแท้อยู่ ก็ไม่รู้ เพราะสื่อพาหลงทางไปกับการจดจำในสิ่งที่ผิดๆ ครูผม เจอกันโดยบังเอิญ เป็นช่างซ่อมพระ เป็นอาชีพหลัก ที่ใช้เลี้ยงครอบครัวมาตลอด 63ปี สะสมเศษพระสมเด็จหัก พระนอกพิมพ์ (พระซ่อม) เพื่อใช้เป็นวัสดุหลักในการซ่อมพระ..... และผมก็เรียนจากเศษพระหัก พระนอกพิมพ์ ของท่านมา และได้รับฟังบอกเล่าถึงขั้นตอนวิธีการซ่อมพระแท้ การตกแต่งผิวซ่อมให้กลมกลืนกันในแต่ละส่วน นั้นให้คล้ายคลึงธรรมชาติ พุทธศิลป ส่วนไหนทำได้ ส่วนไหนทำไม่ได้ ต้องทำด้วยวิธีอะไร นั้นค่อนข้างยาก ลึกซึ้ง ในการซ่อมพระแท้ ราคาซ่อมพระแต่ละองค์นั้นใช้เวลานาน และแพงมาก เพราะพระที่ซ่อมแล้ว จะต้องเป็นพระแท้ ขายได้ราคาดีกว่า สภาพพระเดิมที่ไม่ได้ซ่อม ถ้าซ่อมไม่ดีก็ขายไม่ได้ นั่นก็คือจุดจบของอาชีพ ...

 

คืนนี้ได้หยิบเอาพระ "สองสมเด็จ" มาส่องดูก่อนนอน
เป็นพิมพ์ปรกโพธิ์(เล็ก) ซุ้มครอบแก้ว พระปิลันทน์โดยทั่วไปพบเห็นนั้น มีอยู่ด้วยกัน ๔ เนื้อคือ ดำ เทาเขียว ขาว น้ำตาล โดยเนื้อดำ และเทาเขียวนั้น พบเห็นมากที่สุด พระปิลันทน์นั้นมีทั้งลงกรุและไม่ลงกรุ คือสร้างแล้วแจกเลยจึงไม่มีคราบขี้กรุปรากฏตามพื้นผิว สำหรับการขุดพบพระ หรือกรุแตกนั้น ครั้งแรกเมื่อประมาณปี พ.ศ. ๒๔๗๑ และอีกครั้งราวปี พ.ศ. ๒๔๘๐ พระที่ลงกรุจะมีคราบกรุ หรือ เรียกกันว่า “คราบไข” ในลักษณะเป็นไขสีขาว คล้ายไขวัวเกาะติดเป็นแผ่นบ้าง เป็นเม็ดเต่งๆ บ้าง หรือสลับพอกพูนทั้งแผ่นและเม็ด คล้ายคาบกรุฟองเต้าหู้ ของพระกรุวัดเงิน แต่ไม่เหมือนเสียทีเดียว
เลยได้โอกาสถ่ายภาพมาชมกัน ..... พิจารณาร่วมกันนะครับ ศึกษาไปพร้อมๆกัน

 

สวยงามครับ ยังคงสภาพเดิมไว้ เรียกว่า แทบไม่ได้ใช้เลย เพราะเจออากาศร้อนบ้านเราไขวัวคงละลายและบางกว่านี้เป็นแน่ครับ

 

ขอบคุณครับ ท่าน

 

ส่วนของประวัติการสร้าง ลองวิเคราะห์ดูกันครับ
คัดลอกมาจากเวป ทั่วไป ข้อเท็จจริง นั้นต้องมาพิจารณากันดู

ประวัติพระพุทธบาทปิลันทน์
พระสมเด็จปิลันทน์ วัดระฆัง เป็นพระเนื้อผงใบลานเผาส่วนใหญ่เนื้อออกสีเทาๆ พระสมเด็จปิลันทน์ ถ้าจะเรียกให้ถูกต้องก็คือ "พระสมเด็จพระพุทธุปบาทปิลันทน์" สร้างโดยหม่อมเจ้าสมเด็จพระพุฒาจารย์ ทัต เสนีวงศ์ พระสมเด็จปิลันทน์ ซึ่งเป็นพระของวัดระฆังฯ ที่มีการสร้างยาวนานอีกองค์หนึ่ง หม่อมเจ้าพระสมเด็จพระพุฒาจารย์ ทัต เสนีวงศ์ เป็นเจ้าวังหลัง และทรงอุปสมบทเป็นนาคหลวงที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม เจ้าประคุณสมเด็จฯ เป็นพระกรรมวาจาจารย์ ประทับอยู่ที่วัดระฆังฯ และศึกษาพระบาลีปริยัติธรรมกับ เจ้าประคุณสมเด็จฯ โดยตรงมาตั้งแต่ต้นจนได้เปรียญ 7 ประโยค และเป็นศิษย์ที่ทรงสมณศักดิ์สูงที่สุดของเจ้าประคุณสมเด็จฯ อีกด้วย ต่อมาได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ทรงสมณศักดิ์ที่ หม่อมเจ้าพระพุทธุปบาทปิลันทน์ในรัชกาลที่ 4 อันเป็นสมณศักดิ์ที่ทรงพระราชทานถวายเฉพาะ แด่พระเถระที่เป็นพระราชวงศ์เท่านั้น และทรงสมณศักดิ์สุดท้ายเป็นสมเด็จพระราชาคณะที่ หม่อมเจ้าพระสมเด็จพระพุฒาจารย์ แล้วโปรดให้ไปครองวัดเชตุพนฯ
พระสมเด็จปิลันทน์ วัดระฆังถ้าจะเรียกให้ถูกต้องเต็มความก็คือ พระสมเด็จพระพุทธุปบาทปิลันทน์ สร้างโดยหม่อมเจ้าสมเด็จพระพุฒาจารย์ ทัด เสนีวงศ์ ในสมัยที่ท่านดำรงสมณศักดิ์ที่ หม่อมเจ้าพระพุทธุปบาทปิลันทน์ ณ วัดระฆังฯ ท่านทรงเป็นศิษย์เอกของเจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ โต พรหมรังสี นับตั้งแต่ทรงช่วยเจ้าประคุณสมเด็จฯ สร้างพระสมเด็จฯ เป็นต้นมา และได้ทรงสร้างพระเครื่องฯ ของท่านขึ้นมาบ้างในปีพ.ศ. 2411 ภายหลังจากที่เจ้าประคุณสมเด็จฯ ได้สร้างพระสมเด็จฯ มาแล้ว 2 ปี แต่มิได้ทรงสร้างโดยลำพังพระองค์เดียว หากอาราธนาให้เจ้าประคุณสมเด็จฯ ร่วมสร้างด้วย และขอผงวิเศษห้าประการของเจ้าประคุณสมเด็จฯ มาเป็นอิทธิวัตถุผสมเป็นหลักของมวลสาร ดังนั้น พระเครื่องฯ ชนิดนี้คนรุ่นเก่าๆ ที่ทราบประวัติการสร้างจึงนิยมเรียกว่า "พระสองสมเด็จฯ" แต่นักนิยมพระเครื่องทั่วๆไปนิยมเรียกว่า "พระสมเด็จปิลันทน์" เมื่อเจ้าประคุณสมเด็จฯ สิ้นแล้วท่านจึงได้บรรจุพระเครื่องฯ เหล่านี้ไว้ในพระเจดีย์องค์หนึ่ง ซึ่งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของพระอุโบสถ โดยอุทิศส่วนกุศลถวายเจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ โต พรหมรังสี ผู้เป็นพระอาจารย์
พระปิลันทน์ มีหลายพิมพ์ ล้วนแล้วแต่เป็นฝีมือการแกะแม่พิมพ์ของช่างหลวงทั้งสิ้น เพราะแต่ละพิมพ์ล้วนมีความงดงามวิจิตรอลังการ ยากที่ช่างฝีมือชาวบ้านธรรมดาจะทำได้ พิมพ์ที่ถือว่าสุดยอด ของ พระปิลันทน์ ก็คือ พิมพ์ซุ้มประตู เนื้อพระจะออกไปในทางเทาอมดำ บางท่านก็ว่าเป็นเขียวอมดำและมีคราบไขขาวเกาะแน่นหนา ซึ่งทำให้ง่ายต่อการพิจารณายิ่งขึ้น(พระปลอมไขขาวจะหลุดล่อนง่าย)ในส่วนของพระที่บรรจุกรุ ได้มีการขุดพบครั้งแรกเมื่อปี ๒๔๗๑
"สมเด็จพระพุฒาจารย์"มีพระนามเดิมว่า "หม่อมเจ้าทัต เสนีย์วงศ์"
เป็นพระโอรสใน กรมหลวงเสนีย์บริรักษ์ ( พระองค์เจ้าแดง )ใน กรมพระราชวังบวรสถานภิมุข ( วังหลัง ) ประสูติเมื่อปี พ.ศ. ๒๓๖๔ ในสมัยรัชกาลที่ ๒อุปสมบทเมื่อปี พ.ศ.๒๓๘๕ จำพรรษา ณ วัดระฆังฯ
ต่อมาปี พ.ศ.๒๔๑๓ ได้เป็นเจ้าอาวาสวัดระฆังฯ แทน สมเด็จพระพุฒาจารย์ ( โต พรหมรังสี )ซึ่งชราภาพแล้ว สมเด็จพระพุฒาจารย์ (ทัต) มรณภาพปี พ.ศ.๒๔๔๓
การสร้างพระเครื่องสมเด็จพระปิลันทน์ สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นในช่วงปี พ.ศ.๒๔๐๗ ขณะดำรงสมณศักดิ์ที่ "พระพุทธบาทปิลันทน์"ในช่วงปีดังกล่าว สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี) ยังมีชีวิตอยู่
จึงสันนิษฐานว่า เจ้าพระคุณสมเด็จฯโต จะแผ่เมตตาประกอบพิธีปลุกเสกให้ด้วย
พระสมเด็จปิลันทน์ วัดระฆัง พุทธลักษณะ
เป็นพระที่มีทั้ง พิมพ์นั่งสมาธิบนฐานต่าง ๆ และพิมพ์ยืน
จำแนกพิมพ์
พระปิลันทน์เป็นพระที่มีพิมพ์จำนวนมาก แต่จำแนกตามพิมพ์ที่นิยมกันได้ดังนี้
1. พระพิมพ์ซุ้มประตู
2. พระพิมพ์ครอบแก้วใหญ่
3. พระพิมพ์ครอบแก้วเล็ก
4. พระพิมพ์เปลวเพลิงใหญ่
5. พระพิมพ์เปลวเพลิงกลาง
6. พระพิมพ์เปลวเพลิงเล็ก
7. พระพิมพ์สี่เหลี่ยมปรกโพธิ์ใหญ่
8. พระพิมพ์สี่เหลี่ยมปรกโพธิ์เล็ก
9. พระพิมพ์สี่เหลี่ยมปรกโพธิ์เล็ก ครอบแก้ว
10. พระพิมพ์ประทานพร หรือปฐมเทศนา
11. พระพิมพ์โมคคัลลาน์ - สารีบุตร
12. พระพิมพ์ฐานสามชั้น ซุ้มสาม
พุทธคุณที่เล่าสืบทอดกันมา
พุทธคุณในวัตถุมงคลของท่านเด่นทาง เมตตามหานิยม

เป็นพระที่น่าศึกษาและเก็บสะสม เป็นอย่างยิ่ง

 

อยากเห็นปกโพธิ์แท้ๆ ให้ไปหาพระลงรักปิดทองแบบในภาพมาบูชาน่ะครับ ตอนราคายังไม่แพง พระถูกไม่ใช่ว่าจะไม่แท้ครับ
เป็นสมเด็จปกโพธิ์จากวัดระฆัง สมเด็จวัดระฆัง พระส่วนใหญ่แล้ว จะลงรักปิดทองไว้ครับ
พระปิดทองแบบในภาพ มีหลายท่านพิสูตรได้ทางวิทยาศาสตร์ ไม่ได้เล่นแค่ทางตาอบ่างเดียวครับ

หมดยุคนั่งส่องพระอย่างเดียวแล้วครับ

 

หมายความว่าก่อนเช่าพระตามแผง จะต้องเอาไปยิงด้วยกล้อง อิเลคตรอน เพื่อพิสูจน์ว่า เป็นผงแคลเซียมคาร์บอเนต ที่ทำจากปูนเปลือกหอยจริงๆ แล้วค่อยเช่าหรือครับท่าน ผมว่าคงยุ่งยากเป็นแน่ครับท่าน nukava
แต่ถ้าจะนำเอาพระที่อยู่ในครอบครอง แล้วเอาไปยิงเพื่อยืนยัน ความเก่าและแท้ของพระองค์นั้นๆ สิ่งนี้ เป็นสิ่งดีครับ เพื่อจะได้รู้ลึกขึ้น ชัดเจนขึ้น

แต่ก็ต้องใช้ตา + ความรู้ เข้ามาวิเคราะห์เพื่อแยก พระแท้ กับ พระโรงงาน ไม่งั้นก็โดนแน่ๆ 555 ทุกวันนี้ ข่างทำพระ มีฝีมือจัดขึ้นมาก เช่นพระสมเด็จโรงงาน ทำเก๊คราบ aragonite ในเนื้อ และ นอกเนื้อ แล้วก็ทำ ผลึก calcite บนผิวได้ค่อนข้างดีครับ หากไม่แจ่มแจ้งเรื่อง พัฒนาการ ธรรมชาติ บนผิวเปลือกหอย ตรง” ระบบ” ของแต่ละชั้นผิว ก็มีโอกาสโดน แบบจังๆครับ

 

องค์เดิมครับ ว่างๆ มือถือถ่ายรูปใหม่ องค์ครูผมครับ

 

ปรกโพธิ์เหมือนกัน ช่วยชี้แนะด้วยครับพี่ Tanyadol และพี่ ๆ ทุกท่านครับ

 

คุณ Know19 ขอตอบจากภาพถ่ายพระสมเด็จปรกโพธิ ครับ
จากพุทธศิลป์ ไม่ใช่พระสมเด็จของ วัดระฆัง หรือ กรุบางขุนพรหม ในยุคสมัย สมเด็จโตครับ
น่าจะเป็นเกจิอาจารย์รุ่นหลัง ครับ

 

เอาประวัติสมเด็จกรุยายขำมาให้อ่านคับจากหนังสือของอาจารย์ตรียัมปวาย

 

ได้มาจากอาจารย์ของผมอีกทีตกทอกรุ่นสู่รุ่น

 

ขอบพระคุณมาก ๆ ครับพี่ Tanyadol

 

ขออนุญาตสอบถามครับพี่ Tanyadol ผมหาที่อ้างอิงพิมพ์นี้ไม่เจอเลยครับพี่ พี่พอมีข้อมูลไหมครับพี่ ขอบพระคุณอย่างสูงครับพี่ พอดีผมมีอยู่ครับ